Hac, maddi bakımdan gücü yeten her Müslümana farzdır.
Yaşlılık veya kalıcı hastalık gibi sebeplerle hacca gidemeyenler, vekil gönderirler. Böylece hem borçtan kurtulur hem de haccın sevabına nail olurlar.
Mirasından kendisi adına Hac ettirilmesini vasiyet etmelidir. Aksi halde mesuliyette kalır. (İrşadüs-Sârî, s:43)
İmam-ı Yusuf ve İmam-ı Azam’dan sahih rivayete göre, haccın farziyyeti fevrîdir. Yani kendisine hac farz olunca ilk fırsatta hacca gitmesi icap eder. Ertelemesi mesuliyeti mucip olur. İmam-ı Muhammed’e göre ise, Haccın hemen yerine getirilmesi şart değildir. İleriki yıllarda yerine getirirse vebalde kalmaz. (İrşadüs-Sârî, s:17)
Babanızın bıraktığı mirasın üçte biri, vasiyetini yerine getirmek için yetiyorsa bu vasiyetin yerine getirilmesi farzdır. Şayet böyle bir miras bırakmamışsa bu vasiyetin yerine getirilmesi mirasçıların inisiyatifine kalmıştır. Varisler isterlerse kendi paraları ile vasiyeti yerine getirirler.
Evet kurtulur.
Öncelikle niyetiniz sırf Allah rızası için olmalı. Hak sahiplerinin hakkı ödenmeli ihtilaflı olduğu kişiler varsa helalleşmeli, küskün ve dargın olduğu kimseler varsa barışmalı, büyükler ziyaret edilmeli duaları alınmalı, eş dost aranarak vedalaşmalı, yol sadakası verilmeli, evden çıkarken iki rekat sefer namazı kılınmalı.
Haccı Temettu’: 1- Halis niyetle Sırf Allah rızası için yola çıkılarak, mikatta ihrima girilir. (Direk Mekke’ye gidiliyorsa havaalanında ihrama girilir.) 2- Kabe’ye varınca Haccın umresi yapılır, İhramdan çıkılır. 3- Terviye gününe kadar (Zilhicce Ayının 8. Günü) namaz, niyaz, tevaf, umre gibi nafile ibadetlere devam edilir. 4-Terviye günü erkenden Mekke-i Mükerreme’de (otelde) boy abdesti alınarak Hac İhramına girilir. Mina’ya mümkün olmazsa Arafat’a hareket edilir. Terviye günü Mina’da kalınarak 5 vakit namaz kılınması sünnettir. 5- Arafe günü sabahı Mina’dan Arafat’a hareket edilir. O gün güneş batıncaya kadar Arafat’da kalınır. Öğle ve ikindi namazı öğle vaktinde cem edilerek kılındıktan sonra vakfe duası yapılır. O gün akşama kadar gözyaşlarıyla dua, niyaz ilticaya devam edilir. 6-Arafe günü, güneşin batmasıyla Müzdelifeye hareket edilir. O gece Müzdelifede geçirilir. Müzdelife’ye varır varmaz Akşam ve yatsı namazları cem edilerek kılınarak, sabah namazından sonra vakfe duası yapılarak, güneş doğmadan Mina’ya hareket edilir. 7-Mina’da büyük şeytana 2 taş atılır. Oradan çadıra veya otele dönülür. 8-Kurbanın kesilmesi beklenir. (Kurban kesilmeden ihramdan çıkılmaz.) 9-Kurbanın kesildiğine dair haber gelince saç tıraşı olunarak ihramdan çıkılır. 10-Bayramın üç günü içinde Kâbe’ye gidilerek farz olan tavaf (İfaza Tavafı) yapılır. 11- Bayramın 2. ve 3. günleri Mina’ya gidilerek 3 şeytana 7’şer taş atılır. 12-Veda tavafı yapılarak memlekete dönülür
İhram niyetiyle abdest alnır.(Mümkünse bor abdesti almak efdaldir.) – Tırnaklar kesilir, temizlik tıraşı olunur, güzel koku sürülür. -Erkekler iki parça beyaz, temiz ve dikişsiz bir kıyafet giyerler. Hanımlar normal elbiseleriyle ihrama girerler. -Kerahat vakti değilse 2 rekat ihram namazı kılarlar. -Umreye niyet edilerek 3 defa telbiye getirilir. Böylece ihrama girilmiş olur. Niyet edip telbiye okumadan ihram da başlamaz, ihram yasakları da.
İhramlı Kimse niza, kavga, münakaşa edemes. Eşine mesafeli durmak, davetkar hareketlerden sakınmak zorundadır. Eline, diline, gözüne çok iyi sahip olmalıdır. Mahrem yerlerinin (erkeklerde diz kapağı ile göbek altı arası) açılmamasına çok dikkat etmelidir. Erkekler dikili bir şey giyemez. Başını ve yüzünü örtemez. Hanımlar Yüzleri hariç her tarafını örter. Terlikler topuklar ile ayak üstündeki orta kemiği kapatmayacak şekilde olmalıdır.
İhramlı kimse vücuduna veya ihramına koku süremez. Kokulu sabun veya şampuanla ellerini yıkayamaz. İhramın uçlarını birbirine bağlamak veya iğne ile tutturmak mekruhtur. İhramlı her fırsatta mümkünse yüksek sesle telbiye okumalıdır.
Şemsiye kullanmak.(Başına değdirmeksizin.) Saat, yüzük, para kemeri ve omuz çantası takmak, macunsuz dış fırçası kullanmak, ilaç kullanmak, iğne vurunmak, yıkanmak, ihramları değiştirmek caizdir. Şayet üşürse kollarına geçirmeden omuzuna hırka palto veya battaniye alabilir.
Bütün vazifeleri tamamladıktan sonra yani sa’yin bitiminden sonra saç traşı olunarak ihramdan çıkılır. Saç traşı olmadan ihram sona ermez ve sonsuza kadar ihram yasakları devam eder.
Erkekler saçlarının tamamından en az bir parmak ucu kadar kestitrirler. Başında saçı olmayanlar sıfır makine veya usturayı başlarında gezdirirler. Hanımlar ise saçlarının tamamını arkaya toplayarak ucundan bir parmak ucu kadar keserler. Arkaya toplanmayacak kadar kısa saçı olan saçların tamamından bir parmak ucu kadar keser.
Tavaf Namazı kerahat vakitlerinde ( Güneş doğarken, zeval vakti, İkindi namazından sonra Akşam namazına kadar) kılınmaz.Ancak kerahat vakti çıktıktan sonra kılınır. 1. Rekatta Kafirun süresi 2. Rekatta İhlas suresi okunur. Tavaf alanının müsait olan herhangi bir yerinde kılınır. Selamdan sonra dua edilir.
Duada asıl olan bildiğin duaları içinden geldiği gibi, hissederek okumaktır. Duaların Arapça olması da şart değildir. İlle de belli duaları yazılı metinlere bakarak okumaya çalışmak, huşu ve kalb huzurunu bozacağı için bilinen duaları okumak daha evladır. (Mebsut c. 9 sh: 4)
Mekruh olur. Her tavafın namazını ara vermeden kılmalıdır. Ancak kerahat vakti olursa peşpeşe tavaf yapılır sonra namazları ayrı ayrı kılınır.
Tavaf ve tavaf namazı bittikten sonra hemen kol kapatılarak tavaf namazı kılınır bolca zemzem içilir, ara vermeden safa’ya hareket edilir. Kabe’nin görülebileceği en son noktada isti’lam edilir. Safa tepesinde Kabe’ye dönülerek eller kaldırılır ve tekbir, tehlil ve salavat okunarak kısa bir dua yapılır. Bilinen dualar okunarak 4 gidiş 3 geliş olmak üzere 7 şavt tamamlanır. Aynen tavaftaki gibi koşulmaz. Ancak yeşil ışıklar altında koşar gibi hızlı yürünür. Acele edilmez kimseye eziyet edilmez. Nâmahremden uzak durulur. Yüksek sesle dua ve zikir yapılmaz. Safa ve Merve tepelerine her varıldığında, Kabe’ye dönerek Tekbir, tehlil salavat ve dua okunur. Sa’yde abdest bozulursa bir şey lazım gelmez. Şayet abdest tazelenirse kaldığı yerden devam edilir. Sa’den sonra mescit kısmına dönerek 2 rekat şükür namazı kımak müstehaptır. Sa’y bitince ara vermeden tıraş olunur. Tıraş olmakla ihramdan çıkılmış olur.
Mahremiyet konusuna çok dikkat etmelidir. Mekke-i Mükerreme’de işlenen iyi amellerin sevabı yüzbin kat olduğu gibi günahların cezası da yüzbin kattır. Vücut hatlarını belli etmiyecek geniş ve uzun dış kıyafetlerini mutlaka giymeli. Başörtüsü altına ince bir tülbent veya bone takmalı, başına cafcaflı eşarp yerine büyükçe beyaz, kaymıyan örtü takmalı. Yemekhanede, servislerde, asansörlerde namahremden sakınmalı, çok kalabalık yerlere girmemeli, namaz ve ibadetlerini hanımlara ait kısımlarda yapmalı. Aişe Sıddıka validemiz buyurur ki: Biz hanımlar kendimizi belli etmeyecek kıyafetler içinde tavafa çıkardık. Erkeklere asla karışmazdık. (Buhari Şerhi Aynî: c.9 sh: 262) Burada günahları affettirerek tertemiz dönmek de var boğazımıza kadar günaha batmak da var.Onun için hanımlar tavaflarını tenha zamanlarda, kalabalığa girmeden dıştan yapmalı, kalabalık zamanlarda bilhassa bayrama yakın günlerde tavaf yerine namaz, zikir, istiğfar ve Kur’an okuyarak vakitlerini değerlendirmeli.(Kur’an okuyamayanlar günde 1000 ihlas suresi okuyabilirlerse çok büyük sevap kazanırlar.)
Kadınlara özel hallerinde mescide girmek, namza kılmak, tavaf yapmak, Kur’an’ı eline almak ve okumak haramdır.Kalan bütün vazifeleri yaparlar. Arafat ve müzdelife vakfeleri, kurban ve tıraş gibi. Tavaf içinadet gören kadınlar temizlenmeyi beklerler. Temizlenmeden memleketlerine dönmeleri icap ederse temizlenmiş gibi gusül abdesti alarak Kabe’ye gider tavafını ve sa’yini yapar, saçını keser ve ihramdan çıkar fakat kurban cezası gerekir. Eğer bu tavaf Haccın tavafı ise sığır ve ya deve, umre tavafı ise küçükbaş hayvan kesilmesi icap eder. (İslam Fıkhı Ansk. C.4 Sh:42)
Arafat, dünyadaki mahşerin muhteşem bir misalidir. Herkesin kefeni andıran ihram içindeki eşit hali, bunaltıcı sıcağa, dünyanın hiçbir yerinde görülemeyecek mahşeri kalabalığa, milyonların tek Allah huzurunda boyunlarını bükerek, göz yaşlarıyla yalvarışı mahşeri andıran müthiş bir manzaradır. Arafat, Enbiya-ü evliyanın buluştuğu, birler, üçler, yediler ve kırkların birleştiği, Hızır ile İlyas’ın el ele tutuştuğu yüce bir makamdır. Arafat, atamız Adem ile anamız Havva’nın bağışlandığı, sevgili peygamberimizin 124 bin ashabın önünde 23 yıllık hayatın hesabını yüce Allah’a verdiği muhteşem bir yerdir. Arafe günü, gerek zaman gerekse mekan olarak çok muazzam çok mübarek bir gündür.Günün her dakikası her saniyesi çok kıymetlidir. O günün kıymetini iyi bilmeli her saniyesini değerlendirmeli…. O gün yapılacak zikir, tesbih, istiğfar özellikle gözyaşlarıyla yapılacak dualar dünyalara bedeldir.
Bayramın birinci günü güneş doğduktan sonra zeval vaktine kadar büyük şeytana 7 taş atılır. O gün diğerlerine atılmaz. 2. Ve 3. Günler sırasıyla önce küçük sonra orta sonra dabüyük şeytana 7’şerden 21 taş atılır. Taşları atarken: Bismillahi Allahü Ekber denir. İlk iki şeytan taşlandıktan sonra kısa bir dua yapılır.
Veda tavafı vaciptir. Mazeretsiz terkinden kurban cezası gerekir. Farz tavaftan sonra yapılan her tavaf veda tavafı yerine geçer. Veda tavafından sonra iki rekat namaz kılınır. Zemzem içilir mümkünse mültezem’e varıp gözyaşlarıyla dua edilir. Elvedâ elvedâ Ya Beytullah, elfirak elfirak Ya Kabetullah diyerek Kabe’nin görülmeyeceği yere kadar mümkünse geri eri gidilir ve çıkılır. Veda tavafından sonra hemen Mekke’den ayrılmak şart değildir. Bir müddet daha kalınmasında icabında tekrar tavaf yapılmasında bir mahzur yoktur.
Umre, lügaten; ziyaret manasınadır. Şer’an; ihramlı olarak Beytullah’ı ziyaret etmek ve Safa ile Merve arasında sa’y yapmaktır.
Umre’nin tarifi ve hükmü: Umre belirli bir vakte bağlı olmaksızın arefe ve kurban bayram günleri (5 gün) haricinde istenildiği zaman ihram giyip, tavaf ve sa’y yaparak tahlik (saçı kazımak) ve taksir (saçı kısaltmak) dan ibarettir.
Umre’nin farzları: * İhram * Tavaf Bunlardan ihram şart, tavaf ise rükündür.
Umre’nin vacibleri: * Sa’y (Diğer mezheplerde umrenin rükündür) * Saçı kazımak veya kısaltmaktır. (Hanefi ve Malikilere göre vacib, Şafii ve Hanbelilere göre rükündür) Hanefi ve Maliki mezhebinde, ömründe bir defa umre yapmak müekked sünnet; Şafii ve Hanbeli mezhebinde ise umre yapmak farz sayılmıştır.
Umre’nin mikat mahalli: Mekke-i Mükerreme’ye mikat mahallinin dışından gelenler için, haccın mikat mahalleridir. Hilde bulunanların mikat mahalli hilldir. Mekke’de bulunanlar, gerek Mekkeli gerekse yabancı olsun umre için mikat mahalli hilldir. Bunlar harem bölgesi dışına çıkarak umre için (Ten’im, Hudeybiye, Cirane) ihrama girerler.
Hac günleri haricindeki tüm dönemlerde umre ziyareti yapılabilir.
Umre nafile bir ibadet olup hac’cın farz olmasına sebebiyet vermez.
Niyet ve telbiyeden ibarettir ki hacca yahut umreye veya kırana göre her ikisine niyet ederek harama dâhil olmaktır. Bu esnada erkeklerin büründükleri rida ve izar denilen iki parça örtüye halk arasında ihram denilmektedir (hanımların ihramları normal elbiseleridir). Hac ve umre ibadetlerini eda etmek için bir kısım mubahları haram kılmaktır. (İnaye c.2,s.429)
İhrama girmenin esrarı ve hikmeti: Dünya ziyneti olan elbiselerden soyunarak; doğumu ve ölülerin diriltilmesini, mahşer yerini, hesap gününü, mizanı düşünmek, temiz olarak fuyuzatı ilahiyyeye nail olmaktır. İhramsız hac ve umre yapılamaz.
İHRAMIN MÜBAHLARI
1- Kan aldırmak.
2- Kıl koparmadan vücudun herhangi bir yerini veya başını kaşımak.
3- Yıkanmak, kokusuz sabun kullanmak.
4- Sıcaktan korunmak için bir ağaç, ev, çadır altına sığınılabileceği gibi, başa değdirmeden şemsiye taşımak.
5- Kemer takmak, silah kuşanmak, yüzük ve saat takmak, kokusuz sürme çekmek.
6- Topukları ve üzeri açık ayakkabı giymek.
7- Diş çektirmek, iğne vurdurmak.
8- Kollarını giymeden palto veya ceket gibi bir elbiseyi omuza almak.
9- Yorgan, battaniye veya herhangi bir örtü
ile, yüz ve baş hariç vücudun diğer kısımlarını örtmek.
İHRAMIN VACİBLERİ
1- Mikat hududunu geçmeden ihrama girmek.
2- İhramın yasaklarından korunmak
18 Tirmizi, Hac, 14/828.
İHRAMIN SÜNNETLERİ
1- İhrama girmeden önce, koltuk altı ve kasık kıllarını temizlemek, tırnak kesmek ve güzel koku sürünmek.
2- İhrama girerken gusletmek veya abdest almak.
3- Erkekler,izar ve rida denilen iki parça örtüye sarınmak.
4- İhrama niyyet ettikten sonra kerahet vakti değilse iki rek’at ihram namazı kılmak.
5- İhramlı bulunduğu surede her fırsatta telbiye söylemek.
6- Telbiyeyi üç defa tekrarlamak.
7- Telbiyeden sonra teşrik tekbiri, salevat-ı şerife, dua ve niyazda bulunmak.
İHRAM’IN MÜSTEHAPLARI
1- Gusul’e ihram için niyet etmek.
2- İhramın beyaz, yeni veya yıkanmış olması
3- Nalin veya naline benzeyen terlik giymek
4- Misvak kullanmak.
5- Saclarını taramak.
6- Bıyıklarını sünnete uygun kesmek.
İHRAMIN SAHİH OLMASININ ŞARTLARI
1- Niyet etmek.
2- Telbiye getirmek veya telbiye yerine geçen bir zikirde bulunmak.
Resulullah (aleyhissalatu vesselam) buyurdular ki: “Telbiyede bulunan hiç bir Müslüman yoktur ki, onun sağında ve solunda bulunan taş, ağaç, sert toprak onunla birlikte telbiyede bulunmasın, bu iştirak (sağ ve solunu göstererek) şu ve şu istikamette arzın son hududuna kadar devam eder18”.
Bir kimse hac veya umre için niyet edip, telbiye yapmakla ihrama girmiş olur. İhramdan çıkıncaya kadar kendisine bazı fiil ve davranışlar haram olur. Bu haramlara ihram yasakları denir.
A- İhramlının kendi vücudu ile alakalı yasaklar:
1- Koku sürünmek,
2- Kokulu sabun kullanmak,
3- Traş olmak, bıyıkları kesmek,
4- Süslenmek maksadıyla kına sürmek, ruj ve oje gibi maddeler kullanmak,
5- Tırnakları kesmek,
6- Vücudundan herhangi bir yerinden kıl koparmak veya kesmek.
7- Kasık ve koltuk altı kıllarını yolmak veya traş etmek.
B- Giyim kuşam ile alakalı (erkeklere) yasaklar:
1- Başa takke giymek veya sarık sarmak,
2- Pantolon, palto, gömlek gibi dikişli elbiseler giymek.
3- Çorap, eldiven veya üstu ve topukları kapalı ayakkabı giymek.
C- Cinsi yasaklar:
1- Cinsi münasebette bulunmak,
2- Öpüşüp, oynaşmak,
3- Cinsi münasebete sebep olabilecek söz, fiil ve davranışlarda bulunmak.
D- Başkalarına zarar veren yasaklar:
1- Kavga etmek,
2- Münakaşa ve mücadelede bulunmak,
3- Sövüp saymak, hakaret etmek, gönül kırmak.
E- Harem bölgesi ile alakalı yasaklar:
1- Kendiliğinden biten yeşil otları ve ağaçları koparmak, budamak, ezmek,
2- Zararsız hayvanları öldürmek. (Muhit-i Burhani, 2/458.)
F- Kara hayvanlarının avı ile alakalı yasaklar:
1- Eti yensin veya yenmesin her turlu kara hayvanını avlamak,
2- Avcıya işaretle bile olsa yardımda bulunmak,
3- Av hayvanlarına zarar vermek.
ÖNEMLİ HUSUSLAR
This will close in 5 seconds